زعفران پوشال چیست؟ (معرفی کامل + عکس)

یکی دیگر از انواع زعفران ایرانی «زعفران پوشال‌» نام دارد که یکی از گران بهاترین و فاخرترین نوع های زعفران است و در استاندارد ملی ایران «زعفران رشته ای بریده» نامیده می شود. این زعفران همچنین در خارج از ایران، معمولاً به نام‌ های Pushal Saffron و Mancha El azafrán شناخته می شود.

زعفران پوشال، حاصل بریدن بخش قرمز رنگ رشته زعفران به‌صورت سه‌ شاخه متصل به ‌هم و با حداکثر ۲ میلی ‌متر سفیدی و زردی، از رشته کامل زعفران است. البته قابل ذکر است که این نوع زعفران به صورت رشته های جداگانه هم در بازار وجود دارد که در انتهای آن مدل حداکثر ۱ میلی متر سفیدی و زردی قرار دارد.

ضمناً این میزان سفیدی و زردی چسبیده به سه ‌شاخه قرمز رنگ، بیشتر به دلیل این است که بُرش از محلی صورت گیرد که، اتصال سه ‌شاخه قرمز رنگ جدا نشود.

ما محتوای کاملی در رابطه با شناخت این محصول پر افتخار خانواده طلای سرخ ارائه کرده ‌ایم. در ادامه این مقاله با زعفرانت همراه باشید.

 

اگر تاکنون رنگ و عطر و طعم این زعفران را امتحان نکرده ‌اید، توصیه می ‌کنیم با خرید زعفران از زعفرانت تجربه متفاوتی از دنیای باشکوه و مسحورکننده طلای سرخ داشته باشید.

 

فرآیند تولید زعفران پوشال

کشاورزان پس از جدا کردن رشته های قرمز رنگ از داخل گل زعفران و بریدن آن ها از نقطه مورد نظر، آن‌ ها را بر روی یک سطح تمیز و مستحکم روی هم می ‌چینند.

به دلیل اینکه در طول مراحل بریدن، رشته ها تازه و منعطف هستند امکان شکستن آن ها تقریباً وجود ندارد. اما باز هم رشته های این نوع زعفران به ‌صورت منظم در کنار یکدیگر چیده و بسته نمی شوند.

سپس برای خشک کردن به گونه ای عمل می شود که رشته های بریده ‌شده بیشترین حجم (و همزمان پایین ترین چگالی) را داشته باشند.

به اینصورت رشته های بریده ‌شده زعفران پوشال پس از خشک شدن، پف کرده، پیچ و تاب دار شده، در داخل هم كلاف می ‌شوند، حجیم تر شده و در نهایت بسیار زيباتر به ‌نظر می رسند.

زمان تولید زعفران پوشال

هر نوع از زعفران در یک زمان بخصوصی از سال و در یک شرایط بخصوصی، امکان تولید را دارد. زعفران پوشال، فقط در فصل پاییز (زمان برداشت گل زعفران) تولید می شود.

بخش های زعفران پوشال

زعفران پوشال، رشته بریده ‌شده زعفران است. این رشته از پایین به بالا شامل بخش‌ های زیر است:

·      بخش سفید و زرد رنگ (بخشی کوچک از ریشه زعفران) حضور عمدی حداکثر ۵٪

·      بخش قرمز رنگ (سرگل کامل زعفران) حداقل ۹۵٪

نام های زعفران پوشال

این زعفران با چه نام های دیگری شناخته می شود؟

·      زعفران پوشالی

·      پوشال زعفران

·      زعفران رشته ای بریده

·      به انگلیسی Pushal Saffron

·      به اسپانیایی Mancha El azafrán

 

علت نامگذاری زعفران پوشال

گل زعفران دارای رشته ‌ای کامل به رنگ‌ های قرمز و زرد و سفید است. بلافصله پس از خارج کردن رشته کامل از داخل گل زعفران، سرِ قرمز رنگ آن را به همراه مقدار کمی سفیدی و زردی، قطع می‌کنند.

در نهایت این رشته های بریده شده را به شیوه ارگانیک خشک می کنند؛ به نحوی که رشته ها در همدیگر کلاف می شوند و یک حالت حجیم و پوشال‌ مانند پیدا می‌ کنند و به همین خاطر، پوشالی نامیده می شوند.

 

علت نامگذاری زعفران رشته ای بریده

نام دیگر این زعفران، «رشته‌ ای بریده» نیز می ‌باشد. زیرا این زعفران از ابتدا به ‌صورت یک رشته کامل بوده که از داخل گل زعفران جدا و سپس سر آن بریده‌ شده است. بنابراین نام «زعفران رشته ‌ای بریده» نیز برای این نوع زعفران کاربرد دارد.

 

انواع زعفران پوشال

این زعفران از لحاظ «شکل ظاهری رشته‌ ها» به چهار گروه تقسیم می ‌شود و چهار نام متفاوت در بازار زعفران در ایران دارد.

·      زعفران پوشال شبه نگین (یا: پوشال صادراتی، نگین پوشال، پوشال نگین، پوشال نگینی)

·      زعفران پوشال قلمدار

·      زعفران پوشال معمولی

·      زعفران پوشال ضعیف

نکته مهم: دو نوع اول، بخاطر اینکه از درجه مرغوبیت بالایی برخوردار است، برای تبدیل شدن به زعفران سرگل، توجیه اقتصادی ندارد.

 

نقاط ضعف زعفران پوشال

از مهم ترین مشخصات زعفران پوشال می توان به این موارد اشاره کرد:

·      قیمت بالای بعضی از مدل ها (مقایسه با وزن برابر): به دلیل اینکه این مدل های مرغوب تر در حجم نسبتاً اندک تولید می شود؛ در تمام فصول سال قابلیت تبدیل دارد؛ به صورت صنعتی خشک نمی شود؛ در بازارهای صادراتی استفاده می شود.

·      قرمز نبودن قسمتی از رشته ها: این مهم ترین ویژگی فیزیکی زعفران پوشال است که بخش کوچکی از آن را، ریشه سفید و زرد رنگ زعفران تشکیل می دهد. این بخش کوچک غیرقرمز، به وضوح با چشم دیده می شود.

·      عطر طعم و رنگدهی کمتر: رشته های سایر زعفران‌ ها، تماماً قرمز است. ولی در زعفران پوشال، رشته های قرمز چسبیده به کمی ریشه سفید و زرد است. در نتیجه به هر میزان که ما قسمت قرمز رنگ کمتری داشته باشیم، به همان میزان، رنگدهی و عطر و طعم زعفران کمتر است.

·      حفظ سخت تر عطر و بوی رشته ها: چون رشته های زعفران به صورت مجزا و پوشال مانند روی هم قرار گرفته اند، هوای آزاد در فاصله بین رشته ها جریان دارد. در نتیجه رشته ها عطر و بوی خود را در مدت زمان کمتری حفظ می کنند.

·      سخت بودن خرید: بجز در استان خراسان (بخش های بخصوصی)، کمتر فروشگاهی در سراسر کشور پیدا می شود که این مدل زعفران را داشته باشد.

·      ناشناخته بودن: زعفران پوشال در بین عموم مردم ایران، خیلی شناخته شده نیست و افراد کمی با این مدل زعفران آشنایی دارند.

·      نگهداری نسبتاً سخت: بخشی از رشته های زعفران پوشال، سفید و زرد است. رشته های سفید و زرد رنگ زعفران به شدت مستعد جذب رطوبت از محیط هستند. در نتیجه بایستی با مراقبت بیشتری در ظروف سربسته و فلزی در منزل نگهداری شوند.

·      ساییده شدن نسبتاً سخت: چون رشته های سفید و زرد زعفران به سرعت رطوبت را به خودشان جذب می کنند و دیر هم خشک می شوند، باعث می شود رشته ها کمی سخت آسیاب شوند.

·      خواص دارویی کمتر (مقایسه با وزن برابر): به دلیل اینکه رشته های قرمز همراه با رشته های سفید و زرد می باشند و تماماً قرمز رنگ نیستند، به همان نسبت خواص درمانی کمتری دارند.

·      تلرانس وزنی بیشتر: ممکن است هنگام توزین زعفران پوشال، به دلیل شرایط نگهداری نامناسب مقداری از رطوبت محیط را جذب کرده باشند و رشته ها همراه با کمی رطوبت توزین شوند.

·      امکان تقلب آسان: متقلبان به راحتی می ‌توانند در خلوص زعفران پوشال دست ببرند و از خریداران سوء استفاده کنند.

·      کم بودن قطر رشته ها: به دلیل اینکه زعفران پوشال به روش ارگانیک خشک می شود، قطر رشته های آن معمولاً کمتر از قطر زعفران نگین بوده و بیشتر حالت کروی شکل دارد.

 

نقاط قوت زعفران پوشال

از مهم ترین خصوصیات زعفران پوشال می توان به موارد زیر اشاره کرد:

·      قیمت پایین بعضی از مدل ها (مقایسه با وزن برابر): به دلیل اینکه این مدل ها در حجم نسبتاً اندک تولید می شود؛ در تمام فصول سال قابلیت تبدیل دارد؛ به صورت صنعتی خشک نمی شود؛ در بازارهای صادراتی استفاده نمی شود.

·      دارای امکان تبدیل: زعفران پوشال به دلیل شکل ظاهری و توجیه قیمتی، در هر زمانی از سال، قابلیت تبدیل شدن به زعفران سرگل را دارد. ولی به دلایل اقتصادی عملاً فقط زعفران پوشال معمولی و زعفران پوشال ضعیف به زعفران سرگل تبدیل می شوند.

·      زیباتر بودن رشته ها: زعفران پوشال به دلیل ظاهر زیبا و حجیمی که دارد، بیشتر مورد استقبال بازارهای بین‌المللی و افراد خاص قرار می‌گیرد و در مواردی مانند کادو، هدیه و سوغات بیشتر کاربرد دارد. برخی مصرف‌کنندگان، از زعفران پوشال برای تزئین روی غذا و نوشیدنی‌ها استفاده می‌کنند. چون سه‌شاخه قرمز آن به هم متصل بوده و دارای زیبایی خاصی است.

·      امکان تقلب سخت: برخی از مصرف‌کنندگان، اتصال سه‌ رشته به هم چسبیده قرمز زعفران پوشال را، دلیل بر اصل بودن زعفران می‌دانند.

·      عدم انگیزه کافی برای تقلب انبوه: متقلبان به راحتی می ‌توانند در خلوص آن دست ببرند و از خریداران سوء استفاده کنند. ولی چون این زعفران در بین عموم مصرف کنندگان ایرانی خیلی محبوب و پرفروش نیست، سودجویان معمولاً کمتر به سراغ تقلب کردن در این مدل زعفران می روند.

·      سورت بودن: به دلیل فرایند تولید یک مرحله ای، در بین رشته های زعفران پوشال، تقریباً هیچگونه ناخالصی فیزیکی (گلبرگ، پرز قالی، نخ، و...) وجود ندارد.

·      عدم محدودیت وزنی: امکان عرضه زعفران پوشال در بسته بندی هایی با وزن های کم و غیر رند (نیم گرم، یک و نیم گرم، پنج گرم، و...) وجود دارد. بنابراین هر خریداری متناسب با میزان مصرف و بودجه ای که دارد می تواند وزن مورد نظر خودش را انتخاب کند.

·      خوش فروش بودن: زعفران پوشال به دلیل اینکه توجیه اقتصادی و امکان تبدیل به زعفران سرگل را دارد و انگیزه تقلب در آن بسیار کمتر است، فروش نسبتاً راحتی در بازار عمده فروشی دارد و می تواند گزینه مناسبی برای سرمایه گذاری باشد.

·      حمل و نقل کم خطر: چون رشته های زعفران پوشال به همدیگر کلاف شده اند و فضای خالی در بین آنها وجود دارد و حجیم هستند، احتمال شکستگی و خرد شدگی حتی پس از حمل و نقل زیاد و جا به‌ جایی غیر استاندارد، کمتر است و آسیب پذیری کمتری دارد. ولی با این حال باز هم بهتر است که بسته بندی مستحکم باشد و مراقبت ویژه صورت گیرد.

·      طول رشته‌ ها: به دلیل فرایند تولید یک مرحله ای، در بین رشته های اصلی تقریباً شکستگی و نرمه وجود ندارد یا ناچیز است. یعنی طول اغلب رشته های زعفران پوشال متوسط و بلند است ولی به دلیل خشک شدن ارگانیک، کمی خمیدگی و فر خوردگی دارد.

·      زیاد بودن حجم رشته ‌ها: به دلیل اینکه زعفران پوشال به روش ارگانیک خشک می شود، چگالی رشته های آن کم است. یا بعبارتی حجم رشته های زعفران پوشال زیاد است.

·      کیفیت بالا در حین استفاده: زعفران پوشال در حین استفاده (تماس با مایعات) کیفیت نسبتاً خوبی را پس می دهد.

 

روش های تعیین مرغوبیت زعفران پوشال

بهترین زعفران پوشال چه ویژگی هایی دارد؟

چطور می توانیم مرغوبیت زعفران پوشال را تا حدودی تشخیص دهیم؟

مشخصات زعفران پوشال درجه یک چیست؟

یک سری از عوامل هستند که بررسی و مشاهده آن ها روی رشته ها، می‌تواند نمایانگر میزان مرغوبیت زعفران پوشال یا بلعکس باشد.

·      میزان سفیدی رشته ها: در زعفران پوشال (بجز زعفران پوشال شبه نگین صادراتی) باید قسمت سفید رنگ در حداقل ممکن باشد. یعنی فقط به ‌اندازه‌ ای باشد که اتصال سه‌ شاخه قرمز رنگ حفظ شود. این حد مجاز حدوداً ۲ میلی ‌متر است.
چنانچه طول بخش سفید رنگ، بیشتر از حد مجاز (بیشتر از ۲ میلی ‌متر) باشد، مرغوبیت و بخصوص رنگدهی کمتری داشته و قیمت پایین تری هم دارد.
چنانچه طول بخش سفید رنگ، کمتر از حد مجاز (کمتر از ۲ میلی ‌متر) باشد، مرغوبیت و بخصوص رنگدهی بیشتری داشته و قیمت بالاتری هم دارد.

·      درشت و سالم بودن رشته ها: هر چقدر رشته ها سالم تر باشد و شکسته و نرمه کمتری داشته باشد، آن زعفران پوشال مرغوب تر است و قیمت بیشتری دارد.

·      لطیف بودن رشته ها: هر چقدر که رشته ها لطیف تر باشند و بعبارتی خیلی زبر و زمخت نباشند، آن زعفران پوشال مرغوب تر است.

·      عدم وجود مواد افزودنی: رشته های زعفران پوشال به هیچ عنوان نباید چرب باشند.

·      خوش رنگ بودن رشته ها: هر چقدر رنگ قرمز رشته ها، روشن تر و تازه تر و شاداب تر و با طراوت تر و شفاف تر باشد، آن زعفران پوشال مرغوب تر است.

·      عطر و بوی خوشِ رشته ها: رشته ها بدون بو نباشد. رشته ها بویی غیر از بوی زعفران نداشته باشد. رشته ها بوی کهنگی و کپک نداشته باشد. هر چقدر که بوی عمیق تازگی رشته ها، به راحتی و سریع استشمام شود، نشانه مرغوبیت زعفران پوشال خواهد بود.

·      رطوبت مجاز: هر چقدر که رشته های زعفران پوشال، دارای رطوبت معقول تری باشند و بیشتر از حد استاندارد نباشند، مرغوب تر است.

·      نتایج درج‌شده در برگه آنالیز آزمایشگاه: برای تشخیص دقیق ‌تر کیفیت این نوع زعفران، بایستی پس از تأیید چشمی، عطر و طعم و رنگ و... آن را در آزمایشگاه‌های تخصصی و بر اساس استانداردهای موجود، مورد بررسی قرار داد.

برای خرید زعفران «اصل» و «باکیفیت» کافیست روی دکمه زیر کلیک کنید.