پودر زعفران چیست؟ (ترکیبات، خواص، عکس، و بیشتر)

یکی از مدل های زعفران ایرانی «پودر زعفران» نام دارد.

پودر زعفران عبارت است از ذرات به دست ‌آمده، از عملیات کوبیدن و خرد کردن رشته های زعفران خشک (به اصطلاح کلاله)، به طوری که اندازه ذرات آن، کاملاً یکنواخت و از الک با چشمه های به قطر ۰.۵ میلی متر عبور نماید.

البته تولید کننده پودر، می ‌تواند اندازه ذرات را بر حسب درخواست مشتری نیز تعیین کند.

لازم به ذکر است که زعفران ساییده شده (یا همان پودر زعفران)، یکی از اقلام صادراتی مهم صنعت زعفران ایران است که در استاندارد ملی ایران و استاندارد بین المللی ایزو، هم به رسمیت شناخته شده و جزو ۳ دسته بندی اصلی زعفران قلمداد شده است.

حتماً بخوانید: چند نوع زعفران داریم؟ معرفی انواع زعفران در ایران + تفاوت ها

اگر تاکنون رنگ و عطر و طعم زعفران اصل و درجه یک را امتحان نکرده‌ اید، توصیه می‌ کنیم با خرید زعفران از زعفرانت، تجربه متفاوتی از دنیای با شکوه و مسحور کننده طلای سرخ داشته باشید.

 

فرایند تولید پودر زعفران اصل

پس از تولید مدل های مختلف زعفران، بخش عمده ای از آن به صورت «رشته ای» و «رشته ای بریده» وارد بازار شده و به همان شکل طبیعی خودش به دست مصرف کننده می رسد. اما بخش جزئی دیگر آن به کارگاه های مخصوص زعفران منتقل شده تا به «پودر زعفران» تبدیل گردد.

در این کارگاه‌ ها، رشته‌ های قرمز رنگ زعفران طی فرایندی استاندارد آسیاب شده و به پودر ساقه زعفران تبدیل می شوند. سپس این پودر، بسته بندی شده و آماده عرضه در بازار (بخصوص بازارهای بین المللی) می شود.

حتماً بخوانید: آموزش طریقه ساییدن زعفران (طرز تهیه پودر زعفران)

 

زمان تولید پودر زعفران اصل

هر نوع از زعفران «در یک زمان بخصوصی از سال» و «در یک شرایط بخصوصی» امکان تولید را دارد. پودر زعفران اما در چهار فصل سال (معمولاً پس از ثبت سفارش مشتری) تولید می شود.

 

نام های پودر زعفران

این مدل از زعفران، با چه نام های دیگری شناخته می شود؟

·      زعفران ساییده شده

·      زعفران سابیده شده

·      زعفران آسیاب شده

·      زعفران پودر شده

·      زعفران کوبیده شده

·      زعفران پودری

·      پودر زعفران قائنات

·      پودر ساقه زعفران

·      به انگلیسی Saffron Powder و Ground Saffron

 

انواع پودر زعفران و ترکیبات آن

پودر زعفران بر اساس ماده اولیه (مادر)، حداقل به ۹ نوع مختلف تقسیم بندی می ‌شود که هر کدام ترکیبات و کاربردهای مخصوصی دارند.

 

۱ - پودر کلاله زعفران (بخشی بالایی ساقه؛ یا همان رشته های قرمز رنگ سالم)

۲ - پودر کلاله زعفران (ساقه کامل؛ یا همان رشته های سفید و قرمز سالم)

۳ - پودر ریشه زعفران (بخش پایینی ساقه؛ یا همان رشته های سفید و زرد و نارنجی رنگ سالم)

 

۴ - پودر گل زعفران (گلبرگ های بنفش رنگ گیاه زعفران)

۵ - پودر پرچم زعفران (پرچم زرد رنگ داخل گیاه زعفران)

۶ - گرد زعفران (گرده ‌های زرد رنگ؛ الک شده از رشته های قرمز زعفران)

 

۷ - پودر نوشیدنی زعفران (پودرهای فراوری شده صنعتی مثل: پودر شیر زعفران، پودر شیر چای زعفران، پودر شیر پسته زعفران، پودر نبات زعفران، و...)

۸ - پودر فشرده زعفران (پودرهای فراوری شده عصاره زعفران به همراه ترکیبات شیمیایی صنعتی)

 

۹ - پودر زعفران مصنوعی یا همان پودر رنگ زعفران (رنگ های پودری خوراکی غیرمجاز شبیه به رنگ زعفران، پودر زعفران عربی، پودر زعفران مکه، و...)

بهترین مدل پودر زعفران چیست؟ (شماره ۱)

مرغوب ترین و مطمئن ترین نوع، پودر کلاله زعفران (بخشی بالایی ساقه؛ یا همان رشته های قرمز رنگ سالم) است که رنگ قرمز پودر آن، بسیار نزدیک به رنگ رشته ها قبل از کوبیده شدن است.

ضمن اینکه اگر این پودر از رشته های زعفران اصل و تازه و باکیفیت به دست آمده باشد و به روش استاندارد هم آسیاب شده باشد، درجه مرغوبیت بالاتری خواهد داشت.

همچنین اگر این پودر، حاصل رشته های زعفران کشت شده در منطقه قائنات باشد، پودر زعفران قائنات محسوب شده که ایده آل ترین حالت ممکن است.

حتماً بخوانید: پودر زعفران را چطور استفاده کنیم؟ (آموزش طرز دم کردن زعفران)

بدترین مدل پودر زعفران چیست؟ (شماره ۹)

نامناسب ترین نوع، پودر زعفران مصنوعی یا همان به اصطلاح  پودر رنگ زعفران (پودر زعفران عربی، پودر زعفران مکه، و...) است که خطرناک ترین مدل پودر مانند زعفران موجود در بازار محسوب می شود.

این پودر به هیچ وجه از «رشته های زعفران» حاصل نشده است. یعنی برای تولید آن نه تنها زعفران به کار نرفته؛ بلکه از رنگ ها و مواد شیمیایی غیرمجاز و سرطان زا استفاده شده است.

رنگ این پودرها معمولاً صورتی کمرنگ است و بویی بسیار شبیه به بوی زعفران دارد.

درجه بندی کیفیت پودر زعفران

پودر زعفران که از ساییده شدن «رشته های قرمز رنگ و سالم زعفران» با روش های استاندارد به دست می‌ آید، از لحاظ میزان کیفیت (عطر، طعم، رنگدهی، و...) به ۴ نوع زیر تقسیم می‌ شود:

·      پودر زعفران ممتاز

·      پودر زعفران درجه یک

·      پودر زعفران درجه دو

·      پودر زعفران درجه سه

 

خواص پودر ساقه زعفران

امکان تعیین دقیق خواص پودر ساقه زعفران وجود ندارد. چون زعفران های مادر متفاوت است. ولی به طور کلی در بهترین حالت، خواص پودر ساقه زعفران مشابه با خواص زعفران مادر است.

عوامل مختلفی وجود دارند (محل کشت زعفران، زمان برداشت گل زعفران، روش خشک کردن رشته ها، و...) که می توانند در میزان مرغوبیت زعفران مادر دخیل باشند. در نتیجه خواص پودر زعفران عمدتاً به «میزان خلوص» و «میزان مرغوبیت» رشته های زعفران مادر بستگی دارد.

همچنین بخش دیگری از خواص پودر ساقه زعفران به فرایندها (روش آسیاب، سرعت آسیاب، مدت زمان نگهداری بعد از آسیاب، و...) وابسته است که می تواند در حفظ یا افت کیفیت و خواص پودر اثر بگذارد.

نکته مهم: تحقیقات دانشگاهی نشان می ‌دهند که مواد مؤثر دارویی زعفران عمدتاً در بخش قرمز رنگ رشته ها وجود دارند. بنابراین منظور از ساقه زعفران، صرفاً رشته های قرمز رنگ زعفران است که دارای ارزش دارویی هستند.

حتماً بخوانید: خواص زعفران چیست؟

ضررهای پودر زعفران

شاید این سؤال برای شما پیش آمده باشد که آیا پودر زعفران ضرر دارد؟

با توجه به اینکه پودر زعفران خودش از ساییده شدن رشته های زعفران حاصل می شود، بنابراین طبیعی است که همان مزایا و معایب رشته های زعفران را در خود دارد.

حتماً بخوانید: عوارض زعفران چیست؟ (مضرات زعفران)

نقاط ضعف پودر زعفران

معایب پودر زعفران چیست؟

از مهم ترین ویژگی های پودر زعفران، می توان به این موارد اشاره کرد:

·      احتمال به شدت زیاد در تقلب: با توجه به مشخصات ظاهری پودر زعفران، امکان تقلب در آن بسیار آسان و راحت است و البته توجیه اقتصادی بالایی هم دارد. چون رشته های پودر شده زعفران به راحتی قابل شبیه سازی هستند. بنابراین احتمال عرضه پودر زعفران تقلبی یا کم کیفیت، بسیار بسیار زیاد است.

·      کاهش سریع عطر و بو: زعفران پس از پودر شدن، به مرور زمان عطر خود را ذره ذره از دست می دهد.

·      دسترسی سخت: بجز در بعضی از مناطق استان خراسان، کمتر فروشگاهی در نقاط مختلف ایران پیدا می شود که پودر زعفران را ارائه کند. بنابراین به آسانی قابل خریداری نیست.

·      قیمت نسبتاً بالا: پودری که از زعفران اصل و باکیفیت به دست آمده و طی فرایند استاندارد آسیاب و در ظروف خاص بسته بندی شده باشد، قاعدتاً قیمت بالاتری نسبت به رشته های سالم زعفران دارد.

·      نگهداری سخت: چون پودر زعفران، به شدت مستعد کاهش عطر و بو است، بایستی با مراقبت بیشتری و در ظروف سربسته و فلزی نگهداری شود.

·      خواص دارویی: اگر پودر زعفران اصل و خالص باشد و با روش استاندارد آسیاب شده باشد و زمان زیادی از پودر کردن آن نگذشته باشد، دارای خواص کامل زعفران مادر است.

·      عدم امکان تبدیل: پودر زعفران، قابلیت تبدیل به زعفران دیگری را ندارد.

نقاط قوت پودر زعفران

مزایای پودر زعفران چیست؟

از مهم ترین خصوصیات پودر زعفران، می توان به این موارد اشاره کرد:

·      حمل و نقل راحت: پودر زعفران، حجم بسیار کمی دارد و در حین بسته بندی و جابجایی، هیچگونه آسیب پذیری خاصی ندارد.

·      نداشتن محدودیت وزنی: امکان عرضه پودر زعفران در بسته بندی هایی با وزن های مختلف وجود دارد.

·      شناخته شده بودن: پودر زعفران در بین عموم مصرف کنندگان ایرانی، شناخته شده است و همه با آن آشنا هستند.

·      راحتی در استفاده: مصرف پودر زعفران بسیار راحت و سریع است.

روش های تعیین مرغوبیت پودر زعفران

مشخصات درجه یک ترین پودر زعفران چیست؟

چطور می توانیم مرغوبیت زعفران ساییده شده را، تا حدودی تشخیص دهیم؟

بهترین پودر ساقه زعفران، چه ویژگی هایی دارد؟

·      نوع زعفران مادر: مهم است که پودر زعفران به دست آمده، حاصل آسیاب کردن چه نوع زعفرانی باشد. چون این یکی از مهم ترین عوامل دخیل در کیفیت محسوب می شود. بعبارتی اگر پودر زعفران، از رشته های قرمز رنگ زعفران تهیه شده باشد، قاعدتاً مرغوب تر است.

·      کیفیت زعفران مادر: مهم است که پودر زعفران به دست آمده، حاصل آسیاب کردن زعفران با چه میزانی از کیفیت عطر و طعم و رنگدهی باشد.

·      روش آسیاب: باید دانست که تولید کننده، با چه روشی پودر زعفران را تولید کرده‌ است. چون روش های غیراصولی باعث سوختن زعفران و از بین رفتن خواص دارویی آن بر اثر حرارت ناشی از آسیاب کردن می شود.

·      رنگ پودر: این مهم ترین و اصلی ترین خصوصیت پودر زعفران است که می توان با مشاهده چشمی تا حدود زیادی به خلوص آن پی برد.

·      عطر و بوی پودر: هر چقدر عطر و بوی پودر زعفران بیشتر و تازه تر باشد؛ و بوی تندی و کهنگی از آن استشمام نشود، مرغوب تر است.

·      طعم و مزه پودر: رشته های قرمز رنگ زعفران اصل و باکیفیت، طعمی تلخ دارند. بنابراین اگر پودر زعفران طعم دیگری داشته باشد یا تلخی آن کم یا غیرطبیعی باشد، به احتمال زیاد تقلبی است.

·      میزان خلوص: ضرورت دارد که هنگام خرید، به میزان درصد خلوص پودر زعفران توجه شود. در صورتیکه پودر زعفران دارای شناسنامه بوده و خلوص زعفران (از لحاظ رشته) در آن قید شده باشد، تا حدودی قابل اطمینان است.

·      نتایج درج‌ شده در برگه آنالیز: برای تشخیص دقیق ‌تر مشخصات پودر زعفران اصل، می توان پس از مشاهده و بررسی چشمی، آن را در آزمایشگاه‌ های تخصصی و بر اساس استانداردهای موجود، مورد بررسی قرار داد.

 

توصیه ما

حتی الامکان از خرید زعفران های آسیاب شده (پودر زعفران) اجتناب کنید.

پودرهای زعفران موجود در بازار اگر «تقلبی» یا «مصنوعی» نباشند، معمولاً کم کیفیت هستند. چون احتمالاً مدت زیادی را در انبار و پشت ویترین بوده اند؛ و همچنین به دلیل دستکاری های مختلف (مثل: مخلوط بودن با گلرنگ، و...) رنگ و عطر و طعم کمتری نسبت به رشته زعفران اصل پودر شده در منزل دارند.

در نتیجه به طور کلی خرید پودر زعفران به هیچ وجه برای مصرف ‌کنندگان عمومی که تخصص بالایی در شناخت زعفران ندارند توصیه نمی ‌شود.

در نهایت برای اینکه کاملاً مطمئن باشید پودر زعفران اصل و خالص می خرید، بهتر است به سراغ «رشته های کامل و سالم زعفران» رفته و خودتان آن را ذره ذره و با حوصله، در منزل به وسیله هاون های دستی آسیاب کنید.

در هر صورت اگر باز هم تمایل به تهیه پودر ساقه زعفران داشتید، بهتر است به فروشگاه ها و برندها و فروشنده های «مطمئن» و «متخصص» که دارای مجوزهای رسمی هستند، مراجعه کنید.

برای خرید زعفران «اصل» و «باکیفیت» کافیست روی دکمه زیر کلیک کنید.